Tijmeters
Tijmeters of maregrafen (van het Latijnse “mare”=zee, en het Griekse “grafein”=schrijven”) zijn meetinstrumenten voor het continu bepalen van het relatieve zeeniveau in functie van de tijd[1]. De zeespiegel wordt hierbij gemeten ten opzichte van een nulniveau. Minstens drie niveaus zijn gangbaar: het huidige landniveau, een vast meettoestel op de zeewering of het niveau van een ondergrondse, geologische oudere laag of sokkel. Onder meer hiervoor is het nodig dat de metingen achteraf nog gekalibreerd en geëvalueerd worden. Verder is het noodzakelijk een onderscheid te maken tussen de verschillende fysische bronnen die bijdragen tot de zeeniveau variaties. Gewoonlijk kunnen die herkend worden door hun verschillende periode. Zo zijn er golven (1 – 20 seconden), stormgolven en tsunami’s (enkele minuten tot meer dan een uur), getijden (1/2 – 1 dag), meteorologische effecten (enkele dagen tot 1 jaar), geologische en klimatologische effecten (jaren)[1][2]. Metingen met tijmeters zijn beperkt tot kustlijnen. Via satelliet altimetrie is het sinds 1973 (Skylab) ook mogelijk de oceanische zeespiegel hoogte te bepalen.
Soorten tijmeters en hun werking
 |
 |
 |
 |
 |
Tijmeetlat[3] |
Dempingsbuis met registrerende vlotter[2] |
Druk systemen [2] |
Akoestische tijmeters[4] |
Radar tijmeters[2] |
Omdat het moeilijk is de hoogte van een vloeistof te meten die voortdurend in beweging is zijn er in de loop van de jaren verscheidene meetsystemen ontwikkeld. Momenteel zijn er 5 types: de tijmeetlat (Figuur 1), de dempingsbuis met registrerende vlotters (Figuur 2), de drukmeter (Figuur 3), het akoestisch (Figuur 4) en het radar systeem (Figuur 5). Een tijmeetlat is het meest eenvoudige en goedkope systeem. Alhoewel hiermee geen continue metingen meer worden uitgevoerd is het onder meer een belangrijk instrument voor snelle kwaliteitscontroles van de overige types maregrafen. Het tot dusver meest gebruikte systeem is de dempingsbuis met registrerende vlotter. De buis heeft onderaan een kleine opening en is verder zo ontworpen dat het effect van golven wordt weg gefilterd. De vlotter binnen de buis volgt de waterstand en is verbonden via een kabel met het registratieapparaat, dat zowel analoog als digitaal kan zijn. Druksystemen meten de zeespiegelhoogte onrechtstreeks door de druk te bepalen net onder het oppervlak. Extra informatie over o.a. de zeewaterdensiteit en de valversnelling is nodig voor de omzetting van druk naar zeeniveau. De twee meeste gebruikte types zijn de “Pneumatic Bubbler Gauges” en de “Pressure Sensor Gauges”. De eerste soort domineren het netwerk voor getijmetingen in het Verenigd Koninkrijk. In andere landen (waaronder de USA) werden ze vroeger ook gebruikt, maar zijn ze nu vervangen door akoestische meters. Deze zenden een akoestische puls uit en meten vervolgende de terugkeersnelheid. In theorie kunnen akoestische tijmeters vrij boven het oppervlak geplaatst worden. Omdat het signaal zo verloren kan gaan, worden de meeste sensoren in een geluidstube geplaatst die een golfdempende en apparatuur beschermende werking heeft. Sommige sensoren worden in de dempingsbuis geplaatst van een vlottertijmeter. Akoestische tijmeters zijn onder meer de bouwstenen van het internationaal Next-Generation Water Level Measurement System (NGWLMS), opgericht door het NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration), en het Australisch SEAFRAME netwerk. Radar tijmeters functioneren volgens het zelfde principe, alleen worden radiosignalen gebruikt. In tegenstelling tot akoestische pulsen zijn deze signalen onafhankelijk van de luchttemperatuur, waardoor de werking eenvoudiger is. Omdat ze ook gemakkelijk geïnstalleerd worden (geen behoefte aan duikers of ingenieurs) is het een relatief goedkoop systeem. De techniek is nog vrij nieuw en is daarom nog in ontwikkeling[2][5].
Meer
Langs de Belgische kust zijn er tijmeters te Nieuwpoort, Oostende en Zeebrugge. Het gaat om dempingsbuizen met registrerende vlotters, die het zeeniveau meten t.o.v. constructies die deel uitmaken van de zeewering (vb. kaaimuren). Het voornaamste meetstation is Oostende, waar de eerst gekende tijmetingen reeds plaatsvonden in 1820 (al zijn deze verloren gegaan). De recentste bruikbare metingen uit Oostende dateren van 1925[1].
Zie ook
http://nl.wikipedia.org/wiki/Peilschaal
Bronnen
- ↑ 1.0 1.1 1.2 Verwaest, Toon et al. (2005). De zeespiegelstijging meten, begrijpen en afblokken, in De Grote Rede, 2005, 15: p. 15-25
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Manual on Sea-level Measurements and Interpretation, Volume IV : An update to 2006. Paris, Intergovernmental Oceanographic Commission of UNESCO. 78 pp.
- ↑ http://www.shelleysigns.co.uk/overview/tidal-board/
- ↑ http://www.generalacoustics.com/products/index_logalevel.html
- ↑ http://oceanservice.noaa.gov/education/kits/tides/tides11_newmeasure.html
Please note that others may also have edited the contents of this article.
|
