Agar-agar
Agar (of Agar-agar, het Maleise woorde voor ‘gelei’) is een gelatineuse stof die wordt verkregen door het koken van roodwieren, waarin het instaat voor de ondersteuning van de weefsels. Het komt in verschillende soorten roodwieren voor, maar wordt voor commerciële doeleinden meestel geëxtraheerd uit Gelidium amansii. Agar is eigenlijk een mengeling van twee stoffen, het polysaccharide agarose dat opgebouwt is uit galactose eenheden, en agaropectine, wat op zich ook een mengsel is van kleinere moleculen. De bindkrqcht van van de bekomen gels is twee maal zo groot als die van gelatine en is thermoreversiebel. Agar smelt rond 85C en stolt rond lichaanstemperatuur (het hebben van een verschillende smelt en stollingstemperatuur staat bekend als ‘hysteresis’).
Toepassingen
Wetenschappelijk onderzoek
Petri schaaltjes
Petrischaaltjes worden gevuld met agar en geschikte nutrienten voor microbiologisch onderzoek. Agar is uitermate geschikt voor het kweken van bacteriën en eukaryotische cellen omdat, in tegenstelling tot gelatine, de agar zelf niet gemetaboliseerd word door de organismen. Op die manier wordt voor een onveranderlijk susbstraat gezorgt terwijl de nutrient concentraties toch volledig onder controle gehouden kunnen worden. Eventueel worden ook antibioticas toegevoegt, bijvoorbeeld voor het testen van resistentie, of om specifieke ongewenste bacteriën geen kans te geven. Tegelijk kan door de keuze van nutrienten voordelen gegeven worden aan bepaalde bacteriën waardoor deze de enige zijn die zich op een plaat gaan profileren. Agar plaatjes kunnen ook gebruikt worden voor viraal onderzoek, in welk geval er eerst bacteriën worden gekweekt om deze vervolgens te besmetten met het gewenste virus.
Gelelectroforese
Gelelektroforese is een techniek die toelaat om (macro)moleculen te scheiden op basis van hun moleculair gewicht en lading. Meestal betreft het eiwitten of DNA. De te scheiden substantie word in een gel ingebracht die zich n een electrisch veld bevind. Geladen moleculen worden naar de bijpassende pool getrokken, en hoe kleiner de molecule hoe sneller dit gaat. Immers, hoe kleiner de molecule, hoe kleiner de weerstand van wordt ondervonden van de gel. Nadat de moleculen voldoende ver gemigreerd zijn onstaat zo een patroon aan de hand waarvan de grote van de molecules kan bepaald worden Als gel wordt meestel polyacrylamide gebruikt, maar ook agarosegel is zeer geschikt. Eigenlijk fungeerd de agar dus als een soort zeef op moleculair niveau.
Voeding
Agar heeft ook een belangrijke rol in de voedinsindustrie als dikmaker en kreeg de benaming E406 in de lijst van europese voedinsaddietieven. Het wordt vaak gebruikt als alternatief voor het niet vegetarische gelatine en komt bijvoorbeeld voor als bindmiddel in soep, ijs en pudding.
