Extracellulaire hemoglobine
Hemoglobine (Hb) is een eiwit dat in het bloed van zoogdieren instaat voor de aanvoer van zuurstof (O2) en de afvoer van koolstofdioxide (CO2). Gezien de frequente tekorten aan bloed voor transfusies zijn wetenschappers reeds lang op zoek naar alternatieven. Een mogelijkheid is het gebruik van extracellulaire hemoglobine in plaats van rode bloedcellen. Extracellulaire hemoglobine is hemoglobine die niet binnenin rode bloedcellen zit, maar vrij in de aderen stroomt. De hemoglobine van de zeepier (of: wadpier; Arenicola marina (AmHb)) lijkt hiervoor zeer geschikt[1].
Werking
Hoewel hemoglobine afkomstig van andere zoogdieren in principe evengoed zou werken in menselijke aders, ligt het probleem bij de rode bloedcellen. Suikerketens op de celmembranen van deze cellen moeten compatibel zijn met het afweersysteem van de patiënt om gevaarlijke afweer reacties te voorkomen. Om diezelfde reden is het belangrijk transfusies enkel uit te voeren met een geschikte bloedgroep. Aangezien extracellulaire hemoglobine niet in bloedcellen zit wordt dit probleem omzeild. Uiteraard mag het hemoglobine zelf ook geen dergelijke suikerketens hebben, wat bij AmHb het geval is. De zeepier heeft van nature uit enkel extracellulaire hemoglobine. AmHb is zeer geschikt voor menselijk gebruik bij mensen aangezien de stof (voor de mens) geschikte affiniteit voor zuurstof en koolstofdioxide vertoont onder de condities van menselijk bloed[1]. Bovendien lijkt geschikt AmHb weinig neiging tot het verstoppen van kleine capillairen, wat vaak een probleem is bij andere extracellulaire hemoglobines. De stof zou vooral gebruikt kunnen worden in situaties waar geen donor bloed voorhanden is en onmiddellijke toediening vereist is. Bijvoorbeeld ernstige inwendige bloedingen of verwondingen. Ook zou er potentieel zijn voor het stockeren van organen bestemd transplantatie, zodat deze van zuurstof voorzien kunnen worden[1].
Productie
Aangezien het een natuurlijke vorm is, kunnen recombinante DNA technieken er mogelijks voor zorgen dat organismen het eiwit in veel grotere hoeveelheden gaan aanmaken[3]. AmHb valt in menselijk bloed uit elkaar in kleinere eenheden die evenwel hun functie behouden. Op die manier kan productie eventueel ook gericht worden op deze kleinere eenheden die mogelijks nog makkelijker aan te maken zijn.
Referenties
- ↑ 1.0 1.1 1.2 Rousselot, M., Delpy, E., Drieu La Rochelle, C., Lagente, V., Pirow, R., Rees, J.-F., Hagege, A., Le Guen, D., Hourdez, S. and Zal, F. (2006), Arenicola marina extracellular hemoglobin: a new promising blood substitute. Biotechnology Journal, 1: 333–345. doi: 10.1002/biot.200500049
- ↑ http://www.bmb.leeds.ac.uk/illingworth/oxphos/chemical.htm
- ↑ Zal, F., Rousselot, M., Chabasse, C., Bailly, X.. in: no. 03/11992 07031, Procédé de dissociation de la molécule d’hémoglobine extracellulaire d’Arenicola marina, chaînes protéiques constituant la dite molécule et séquences nucléotidiques codant pour les dites chaînes. International extension of French patent PCT/FR04/02602, 2004.
- ↑ http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=129868
