Chinese wolhandkrab
|
|
Chinese wolhandkrab
Deze krab met wollige scharen komt reeds vanaf 1933 in België voor. Deze krab is oorspronkelijk afkomstig uit het Verre Oosten en werd vermoedelijk meegebracht naar Europa als larve in ballastwater van schepen. Vanuit Duitsland heeft de soort zich verspreid doorheen Noord- en West-Europa. De Chinese wolhandkrab leeft voornamelijk in rivieren, maar trekt in de late zomer zeewaarts om te broeden in het brakke deel van riviermondingen. De eierdragende wijfjes brengen de winter door in zee en komen in de lente terug naar het brakke deel van estuaria om er de larven in het water vrij te laten en verder te laten ontwikkelen tot juveniele krabbetjes. Later trekken deze dan weer geleidelijk de rivier, stromen en kanalen op, waar ze hun levenscyclus voltooien.
|
Wetenschappelijke naam
Eriocheir sinensis H. Milne Edwards, 1853
Oorspronkelijke verspreiding
De Chinese wolhandkrab komt oorspronkelijk voor in rivieren en estuaria van Oost-Azië, van de Straat van Taiwan over China tot Noord-Korea [1][2] [1,2].
Eerste waarneming in België
In 1933 werd de soort voor het eerst gerapporteerd ter hoogte van de Kruisschans, nabij de Zeeschelde ten noorden van Antwerpen [3][4][4,5].
Verspreiding in België
Zowat overal aan de kust, in de Schelde en zijrivieren en in verschillende andere kanalen (zoetwater) in Vlaanderen komen Chinese wolhandkrabben voor [4][5].
Verspreiding in onze buurlanden
De Chinese wolhandkrab is waarschijnlijk vanuit het Verre Oosten met ballastwater in Europa geïntroduceerd. De eerste Europese waarneming dateert van 1912 in de Aller, een zijrivier van de Duitse Wezer [5] [6]. Vandaaruit verspreidde de Chinese wolhandkrab zich zowel naar de noordelijke als de zuidelijke delen van Europa.Niet lang na de introductie in de Aller, was de Chinese wolhandkrab ook in de Elbe te vinden. Tussen 1927 en 1954 heeft deze krab zich vanuit Duitsland snel westwaarts verspreid doorheen de Noordzee en langs de kusten van het Engels Kanaal [6][7] [8,9]. Hij bereikte in 1954 St-Malo in Normandië en verscheen ook in de estuaria van de Gironde en de Loire (Golf van Biskaje). Vier jaar later, in 1958 werd de soort ook gerapporteerd in Hendaye, aan de Frans-Spaanse grens [7][9]. Sinds kort komt de soort ook voor tot in het zuiden van Spanje, in de Guidalquivir rivier [8] [10] en in de Taag in Portugal [9] [11]. De soort breidde zijn leefgebied via het Franse Canal du Midi ook verder uit naar het Mediterrane gebied, al lijkt de soort zich hier niet te kunnen vestigen [10][11] [12,13].
De Chinese wolhandkrab migreerde vanuit Duitsland ook snel oostwaarts en bereikte de Golf van Finland in 1933 de Golf van Bothnia (Zweden) in 1934. De soort verspreidde zich langs de Europese kusten aan een gemiddelde snelheid van 100-200 kilometer per jaar (met pieksnelheden tot 500 kilometer per jaar). De invasie van de Britse eilanden begon in 1973 vanuit de Theems en reikte in 2001 tot aan de rivier Tyne, Yorkshire en de Ierse kust [7][9].
Deze krab werd landinwaarts ook gemeld in Oostenrijk, Zwitserland, Tsjechië en Hongarije [6][8], en zelfs ver oostwaarts tot in de Kaspische zee (Iran) [12] [16] en Perzische Golf (Irak) [13] [17]. Ook de tussenliggende gebieden als de Witte Zee [14] [18], de Wolga rivier en de Zee van Azov (aan de Zwarte Zee) [15][16][14,15] behoren tot zijn huidige verspreidingsgebied.
Recent werd de Chinese wolhandkrab ook gevonden in rivieren aan de oost- en westkust van de Verenigde Staten en Canada [17][19]. Genetisch onderzoek toonde aan dat de introductie in de Baai van San Francisco (Californië) niet rechtstreeks vanuit het Verre Oosten gebeurde, maar vanuit een Europese bron [2][2].
Wijze van introductie
De soort is waarschijnlijk met ballastwater meegekomen vanuit het Verre Oosten naar Europa [9][11]. Andere mogelijkheden zijn dat de soort zich vasthechtte tussen de aangroei op scheepsrompen of dat de soort bewust geïntroduceerd werd voor menselijke consumptie [18][26].
Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien
Hoewel jonge krabben waarschijnlijk door roofvissen gegeten kunnen worden heeft de volwassen Chinese wolhandkrab in onze streken geen natuurlijke vijanden. Deze krab is immers zeer goed beschermd door zijn harde stekelige panser [1](Adema 1991).
In de estuaria en rivieren die in de Noordzee uitmonden zijn er oorspronkelijk geen inheemse migrerende schaaldieren (Decapoda) aanwezig, waardoor er weinig competitie voor de Chinese wolhandkrab was. De lange planktonische fase, brede tolerantie en grote migratiecapaciteit dragen bij tot het succes van de soort bij ons.Door deze gunstige omstandigheden, weinig competitie en grote voedseltoevoer, groeiden de wolhandkrabpopulaties in de Duitse wateren in de jaren 1930-‘40 heel sterk. In de late jaren ‘40 daalden hun aantallen echter sterk door de verhoogde riviervervuiling die de prooi van de krabben deed verdwijnen. De Chinese wolhandkrab zelf tolereert echter zwaar vervuilde wateren. De krabbenpopulaties in Nederland en het Verenigd Koninkrijk vertoonden gelijkaardige evoluties, maar in mindere mate dan deze in Duitsland. Door de recente verbetering van de rivierwaterkwaliteit zijn de krabben weer talrijk geworden in Europese rivieren.
Factoren die de verspreiding beïnvloeden
TEKST
Effecten of potentiële effecten en maatregelen
TEKST
Specifieke kenmerken
TEKST
Weetjes
TITEL
TEKST
Geraadpleegde bronnen
- ↑ 1.0 1.1 Adema, J.P.H.M. (1991). De krabben van Nederland en Belgie (Crustacea, Decapoda, Brachyura). Nationaal Natuurhistorisch Museum: Leiden. ISBN 90-73239-02-8. 244 pp. details Cite error: Invalid
<ref>tag; name "1a" defined multiple times with different content - ↑ 2.0 2.1 Hänfling, B.; Carvalho, G.R.; Brandl, R. (2002). mt-DNA sequences and possible invasion pathways of the Chinese mitten crab Mar. Ecol. Prog. Ser. 238: 307-310. details Cite error: Invalid
<ref>tag; name "2a" defined multiple times with different content - ↑ Lestage, J.A. (1935). La présence en Belgique du crabe chinois (Eriocheir sinensis H. Milne-Edwards) Ann. Soc. R. Zool. Bel. 66: 113-118. details
- ↑ 4.0 4.1 Wouters, K. (2002). On the distribution of alien non-marine and estuarine macro-crustaceans in Belgium Bull. Kon. Belg. Inst. Natuurwet. Biologie 72: 119-129. details Cite error: Invalid
<ref>tag; name "5a" defined multiple times with different content - ↑ Panning, A. (1939). The Chinese mitten crab Smithsonian Ann. Rep. 1938: 361-375. details
- ↑ 6.0 6.1 Herborg, L.-M.; Rushton, S.P.; Clare, A.S.; Bentley, M.G. (2003). Spread of the Chinese mitten crab (Eriocheir sinensis H. Milne Edwards) in Continental Europe: analysis of a historical data set Hydrobiologia 503: 21-28. details Cite error: Invalid
<ref>tag; name "8a" defined multiple times with different content - ↑ 7.0 7.1 7.2 Herborg, L.-M.; Rushton, S.P.; Clare, A.S.; Bentley, M.G. (2008). The invasion of the Chinese mitten crab (Eriocheir sinensis) in the United Kingdom and its comparison to continental Europe Biological Invasions 7(6): 959-968. details Cite error: Invalid
<ref>tag; name "9a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid<ref>tag; name "9a" defined multiple times with different content - ↑ Cuesta, J.A.; González-Ortegón, E.; Rodríguez, A.; Baldó, F.; Vilas, C.; Drake, P. (2006). The decapod crustacean community of the Guadalquivir Estuary (SW Spain): seasonal and inter-year changes in community structure Hydrobiologia 557(1): 85-95. details
- ↑ 9.0 9.1 Cabral, H.N.; Costa, M.J. (1999). On the occurrence of the Chinese mitten crab, Eriocheir sinensis, in Portugal (Decapoda, Brachyura) Crustaceana 72(1): 55-58. details Cite error: Invalid
<ref>tag; name "11a" defined multiple times with different content - ↑ Petit, G. (1960). Le crabe chinois est parvenue en Méditerranée Vie Milieu 11: 133-136. details
- ↑ Galil, B.S.; Froglia, C.; Noël, P. (2002). CIESM atlas of exotic species in the Mediterranean: 2. Crustaceans: decapods and stomatopods. CIESM Publishers: Monaco. ISBN 92-990003-2-8. 192 pp. details
- ↑ Robbins, R.S.; Sakari, M.; Nezami Baluchi, S.; Clark, P.F. (2006). The occurrence of Eriocheir sinensis H. Milne Edwards, 1853 (Crustacea: Brachyura: Varunidae) from the Caspian Sea region, Iran Aquat. Invasions 1(1): 32-34. details
- ↑ Clark, P.F.; Rainbow, P.S.; Robbins, R.S.; Smith, B.; Yeomans, W.E.; Thomas, M.; Dobson, G. (1998). The alien Chinese mitten crab, Eriocheir sinensis (Crustacea : Decapoda : Brachyura), in the Thames catchment J. Mar. Biol. Ass. U.K. 78(4): 1215-1221. details
- ↑ Berger, V.J.; Naumov, A.D. (2002). Biological invasions in the White Sea, in: Leppäkoski, E. et al. (Ed.) (2002). Invasive aquatic species of Europe: distribution, impacts and management. pp. 235-239. details
- ↑ Murina, V.V.; Antonovsky, A.G. (2001). Chinese crab, Eriocheir sinensis is an invader into the basin of the Sea of Azov Ehkol. Morya 55: 37-39. details
- ↑ Gomoiu, M.-T.; Alexandrov, B.; Shadrin, N.; Zaitsev, Y. (2002). The Black Sea: a recipient, donor and transit area for alien species, in: Leppäkoski, E. et al. (Ed.) (2002). Invasive aquatic species of Europe: distribution, impacts and management. pp. 341-350. details
- ↑ Cohen, A.N.; Carlton, J.T. (1997). Transoceanic transport mechanisms: the introduction of the Chinese mitten crab Eriocheir sinensis to California Pac. Sci. 51(1): 1-11. [1]
- ↑ DAISIE (Delivering Alien Invasive Species Inventories for Europe); Drake, J.A. (2009). Handbook of alien species in Europe. Invading Nature - Springer Series in Invasion Ecology, 3. Springer: Dordrecht . ISBN 978-1-4020-8279-5. xxviii, 399 pp. details
