Grijze korstzakpijp

From Coastal Wiki
Revision as of 09:01, 28 September 2011 by LeenVandepitte (talk | contribs) (→‎<span style="color:#00787A">Wijze van introductie</span>)
Jump to: navigation, search
Category:Revision


Grijze korstzakpijp

De grijze korstzakpijp Diplosoma listerianum is een soort waarvan het oorsprongsgebied onbekend is: een cryptogene soort. Ook in Europa komt de soort wijdverspreid voor in Groot-Brittannië, de westkust van Europa en aan de kusten van de Middellandse Zee. In België wordt de soort sinds 12 september 2002 regelmatig aangetroffen op pontons in de jachthaven van Zeebrugge. De kolonies hebben een doorzichtig en gelatineus uiterlijk, met een doorsnede tot 15 centimeter. Je kunt de grijze korstzakpijp terug vinden vanaf de laagwaterlijn tot ongeveer 80 meter diep.


Foto: Dann Blackwood



Wetenschappelijke naam

Diplosoma listerianum (Milne-Edwards, 1841)


Oorspronkelijke verspreiding

De grijze korstzakpijp – ook wel geleikorstzakpijp genoemd – is wereldwijd verspreid. Zijn exacte plaats van herkomst is onbekend (De Blauwe & Dumoulin 2009)[1], waardoor wetenschappers deze zakpijp als een cryptogene soort beschrijven (Glasby et al. 2007)[2].


Foto: Bruno Van Bogaert

Eerste waarneming in België

De grijze korstzakpijp werd in België voor het eerst op 12 september 2002 waargenomen in de jachthaven van Zeebrugge (persoonlijk communicatie Hans De Blauwe 2011)[3].

In Nederlandse tabel uit 1956 staat vermeld dat de grijze korstzakpijp “wordt opgegeven van de Nederlands-Belgische kust” (Bloklander et al. 1956)[4]. Het is echter onduidelijk of het om het Belgische, het Nederlandse, of om beide zeegebieden gaat, waardoor de eerste waarneming in België een vaag gegeven blijft en voorlopig op 2002 gedateerd blijft.


Verspreiding in België

Na het verschijnen van de soort in 2002 werd deze plots zeer talrijk in de jachthaven van Zeebrugge, waar hij tot eind 2008 regelmatig werd waargenomen (http://waarnemingen.be/soort/view/27529?from=2007-08-14&to=2009-08-14&species=27529&prov=0&akt=0&from=1983-09-01&to=2009-08-14&prov=0 14/08/2009)[5]. Echter tijdens zoektochten op en rond de pontons in augustus 2011 werd de grijze korstzakpijp er niet meer gevonden (persoonlijke mededeling Hans De Blauwe 2011)[3]. Het is niet geweten of deze zakpijp in andere Belgische havengebieden voorkomt.


Verspreiding in onze buurlanden

De grijze korstzakpijp komt wereldwijd voor. Aan de Atlantische kust reikt zijn areaal van Zuid-Afrika tot in Noorwegen, waaronder de Baltische Zee, Portugal, het Middellandse Zeegebied, Mauritanië en de Golf van Guinee (Locke 2009)[6].

In een Nederlandse soortenlijst, samengesteld in 1956, wordt het gekende verspreidingsgebied van de grijze korstzakpijp nogal vaag geformuleerd: “de Nederlands-Belgische kust”. Zodoende is het niet duidelijk is of dit nu gaat over de eerste waarneming voor België en/of Nederland. Wel eenduidig zijn de observaties vanaf 1977 in Zeeland, nabij Burghsluis, in Flauwers en in het havenkanaal van Zierikzee (Buizer 1983)[7]. Tot 1988 bleef de grijze korstzakpijp enkel gekend van plaatsen op Schouwen-Duiveland in de Oosterschelde (Faasse 1991)[8]. Later in 1990, werd deze soort ook aangetroffen in het Kanaal door Walcheren nabij Vlissingen, in Nieuw- en St.-Joostland en in Veere, eveneens langs de Oosterschelde. Momenteel is deze zakpijp wijdverspreid in het Grevelingenmeer, de Oosterschelde en in het havenkanaal Goes (Wolff 2005)[9].

In Frankrijk komt de grijze korstzakpijp voor ter hoogte van Roscoff in Bretagne (Lafargue 1983)[10].

In het Verenigd Koninkrijk komt hij voor langs de zuid- en de westkust, maar voorlopig nog niet langs de Oostkust (Vance 2008)[11].


Wijze van introductie

De introductie van de grijze korstzakpijp gebeurde door vasthechting op scheepsrompen en via transport van organismen voor de aquacultuur, zoals oesters (ICES 2006)[12].


Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien

TEKST


Factoren die de verspreiding beïnvloeden

TEKST


Effecten of potentiële effecten en maatregelen

TEKST


Specifieke kenmerken

TEKST


Weetjes

TITEL

TEKST


Geraadpleegde bronnen

  1. ↑ De Blauwe, H.; Dumoulin, E. (2009). De zeefauna en -flora uit de jachthaven van Zeebrugge, in het bijzonder de fouling-organismen van drijvende pontons. De Strandvlo 29(2): 41-63. details
  2. ↑ Glasby, T.M.; Connell, S.D.; Holloway, M.G.; Hewitt, C.L. (2007). Nonindigenous biota on artificial structures: could habitat creation facilitate biological invasions? Marine Biology 151:887-895. details
  3. ↑ 3.0 3.1 Personnlijk communicatie Hans De Blauwe 2011 Cite error: Invalid <ref> tag; name "blauwe" defined multiple times with different content
  4. ↑ Bloklander, A.E.H.M.; Stock, J.H.; Boddeke, R. (1956). Tabel der Manteldieren. SWG Tabellenserie 15:1-12. details
  5. ↑ http://waarnemingen.be/soort/view/27529?from=2007-08-14&to=2009-0814&species=27529&prov=0&akt=0&from=1983-09-01&to=2009-08-14&prov=0 (14/08/2009)
  6. ↑ Locke, A. (2009). A screening procedure for potential tunicate invaders of Atlantic Canada. Aquatic Invasions 4(1):71-79. details
  7. ↑ Buizer, D.A.G. (1983). De Nederlandse zakpijpen (Manteldieren) en Mantelvisjes: Tunicata, Ascidiacea en Appendicularia. [The Dutch Tunicata, Ascidiacea and Appendicularia]. Wetenschappelijke Mededelingen van de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging, 158. Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV): Hoogwoud, The Netherlands. 42 pp. details
  8. ↑ Faasse, M. (1991). Iets over de fauna van het Kanaal door Walcheren Het Zeepaard 51: 105-109. details
  9. ↑ Wolff, W.J. (2005). Non-indigenous marine and estuarine species in the Netherlands. Zool. Meded. 79(1): 3-116. details
  10. ↑ Lafargue, F. (1983). Inventaire des ascidies Didemnidae de Roscoff (Tuniciers). Cah. Biol. Mar. 24(4): 377-381. details
  11. ↑ Vance, T.; Lauterbach, L.; Lenz, M.; Wahl, M.; Sanderson, R.A.; Thomason, J.C. (2008). Rapid invasion and ecological interactions of Diplosoma listerianum in the North Sea, UK. Journal of the Marine Biological Association of the U.K. http://www.mba.ac.uk/jmba/pdf/6341.pdf (14/08/2009). details
  12. ↑ ICES Advisory Committee on the Marine Environment (2006). Working Group on Introductions and Transfers of Marine Organisms (WGITMO) 16–17 March 2006 Oostende, Belgium. ICES Committee Meetings Documents, CM 2006(ACME:05). ICES: Copenhagen, Denmark. 330 pp. details
Retrieved from "https://www.coastalwiki.org/w/index.php?title=Grijze_korstzakpijp&oldid=39421"