Japans bessenwier
|
|
Japans bessenwier
 Het Japans bessenwier Sargassum muticum kwam oorspronkelijk enkel voor langs de kusten van Japan, Rusland, Korea en China. Dit bruinwier werd in Europa ingevoerd samen met de Japanse oesters (rechtsreeks uit Azië of met Japans bessenwier geïnfecteerde kweek uit Canada). Japans bessenwier spoelt al sinds de jaren zeventig regelmatig aan op de Belgische kust. De eerste op harde ondergronden vastzittende exemplaren werden ontdekt in 1999 in de haven van Zeebrugge. In gebieden waar het Japans bessenwier een succesvolle invasie kent (niet zo in België), verdringt het de oorspronkelijke soorten door zijn snelle groei. Anderzijds ondersteunen drijvende wierpaketten op zee een rijke gemeenschap van mariene organismen die het zeewier gebruiken als voedselbron, beschutting, foerageergebied of vasthechtingsoppervlak.
|
Contents
- 1 Wetenschappelijke naam
- 2 Oorspronkelijke verspreiding
- 3 Eerste waarneming in België
- 4 Verspreiding in België
- 5 Verspreiding in onze buurlanden
- 6 Wijze van introductie
- 7 Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien
- 8 Factoren die de verspreiding beïnvloeden
- 9 Effecten of potentiële effecten en maatregelen
- 10 Specifieke kenmerken
- 11 Weetjes
- 12 Geraadpleegde bronnen
Wetenschappelijke naam
Sargassum muticum (Yendo) Fensholt, 1955
Oorspronkelijke verspreiding
Japans bessenwier kwam oorspronkelijk enkel voor in het noordwesten van de Stille Oceaan langs de kusten van Japan, Rusland, Korea en China[1] [1].
Eerste waarneming in België
Losgeslagen en met de stroming meegevoerde pakketten Japans bessenwier spoelen sinds 1972-1973 aan op de Belgische kust[2] [2]. De eerste vondst van een hier ter plaatste groeiend exemplaar dateert van 18 juni 1999. Er werd toen in het Verbindingsdok in de haven van Zeebrugge op 3 meter diepte een vastzittend exemplaar ontdekt[3] [3].
Verspreiding in België
Aanspoelsels van Japans bessenwier komen vaak voor langs onze kustlijn[2] [2]. Van alle drijvende wierpakketten voor onze kust zijn immers de meeste toe te schrijven aan dit grote bruinwier[4] [4]. De soort werd in België voor het eerst vastgehecht waargenomen in Zeebrugge[3] [3], waar het zich in het hele havengebied stabiel verspreidde[5] [5]. In het jaar 2000 werden er exemplaren in de Spuikom in Oostende gevonden. Bizar genoeg bleken er in de Spuikom tussen 2002 en 2004 geen vastgehechte exemplaren meer voor te komen. Vanaf 2005 kwam het wier er dan weer wel voor[5] [5]. Vandaag worden groeiende exemplaren van het Japans bessenwier eveneens in De Panne, de Oostendse haven, De Haan en het Zwin waargenomen[6] (waarnemingen.be 4/07/2011).
Verspreiding in onze buurlanden
De eerste waarneming van Japans bessenwier in Europa vond plaats op 17 februari 1973. Het ging meteen om een dertigtal vastgehechte exemplaren in de lagunes rond Bembridge, op het eiland Wright (ten zuiden van Engeland) Cite error: Closing </ref> missing for <ref> tag[7]. Het is echter zeker dat het Japans bessenwier al enkele jaren eerder in die regio aanwezig was, aangezien er sinds 1971 exemplaren langs de Engelse kust aanspoelden (Critchley 1983).
In Frankrijk werden er pas voor het eerst in 1976 groeiende exemplaren van het wier waargenomen [13]. Het Japans bessenwier verspreidde zich verder langs de Atlantische kusten, van Noorwegen tot Spanje en in de Middellandse Zee. Deze verspreiding gebeurde voornamelijk op natuurlijke wijze - met behulp van de heersende zeestromingen - maar werd waarschijnlijk ook geholpen door oestertransport Gollash (1999) [13].
De eerste aangespoelde wierfragmenten werden in Nederland op het eiland Texel in april-mei 1977 waargenomen [2,10]. De eerste vastgehechte wieren werden in Nederland pas in 1980 aangetroffen. De soort was plots wijd verspreid en kwam zowel langs het eiland Texel, in het Grevelingenmeer, in het havenkanaal van Goes en in de Oosterschelde voor [11,12]. Vandaag groeien er vooral in het Grevelingenmeer en in de Europoort in de Rotterdamse haven veel exemplaren [13].
Wijze van introductie
TEKST
Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien
TEKST
Factoren die de verspreiding beïnvloeden
TEKST
Effecten of potentiële effecten en maatregelen
TEKST
Specifieke kenmerken
TEKST
Weetjes
TITEL
TEKST
Geraadpleegde bronnen
- ↑ Wallentinus, I. (1999). Sargassum muticum (Yendo) Fensholt, Sargassaceae, Fucales, Phaeophyceae (Japweed, wire weed, strangle weed), in: Gollasch, S. et al. (Ed.) (1999). Exotics across the ocean. Case histories on introduced species: their general biology, distribution, range expansion and impact: prepared by Members of the European Union Concerted Action on testing monitoring systems for risk assessment of harmful introductions by ships to European waters (MAS-CT-97-0111). pp. 21-30. details
- ↑ 2.0 2.1 Coppejans, E.; Rappé, G.; Podoor, N.; Asperges, M. (1980). Sargassum muticum (Yendo) Fensholt ook langs de Belgische kust aangespoeld. Dumortiera 16: 7-13. details Cite error: Invalid
<ref>tag; name "2a" defined multiple times with different content - ↑ 3.0 3.1 De Blauwe, H. (2000). Japans bessenwier Sargassum muticum gevestigd te Zeebrugge. De Strandvlo 20(1): 33-35. details Cite error: Invalid
<ref>tag; name "3a" defined multiple times with different content - ↑ Vandendriessche, S. (2007). Floating seaweed as ephemeral neustonic habitat. PhD Thesis. Universiteit Gent, Faculteit Wetenschappen: Gent, Belgium. X, 145 pp. details
- ↑ 5.0 5.1 Kerckhof, F.; Haelters, J.; Gollasch, S. (2007). Alien species in the marine and brackish ecosystem: the situation in Belgian waters. Aquatic Invasions 2(3): 243-257. details Cite error: Invalid
<ref>tag; name "5a" defined multiple times with different content - ↑ Waarnemingen afkomstig van Waarnemingen.be, een initiatief van Natuurpunt Studie vzw en de Stichting Natuurinformatie. Japans bessenwier - Sargassum muticum beschikbaar online Geraadpleegd op 4/07/2011
- ↑ Critchley, A.T.; Farnham, W.F.; Morrell, S.L. (1983). A chronology of new European sites of attachment for the invasive brown alga, Sargassum muticum, 1973–1981 J. Mar. Biol. Ass. U.K. 63(4): 799-811 (details)
