Difference between revisions of "Japans bessenwier"

From Coastal Wiki
Jump to: navigation, search
(→‎<span style="color:#00787A">Wijze van introductie</span>)
(→‎<span style="color:#00787A">Wijze van introductie</span>: +ref +ref)
Line 68: Line 68:
 
===<span style="color:#00787A">Wijze van introductie</span>===
 
===<span style="color:#00787A">Wijze van introductie</span>===
  
−
De import van oesters bracht het wier van Japan naar West-Canada, waar het Japans bessenwier voor het eerst in 1944 opgemerkt werd. Men vermoedt nu dat het wier op dezelfde manier vanuit West-Canada in Frankrijk geïntroduceerd werd. Vanuit Frankrijk verspreidde het wier zich waarschijnlijk op natuurlijke wijze verder doorheen Europa <ref name="13a"> </ref><ref name="gollash"> </ref> [13, Gollash 1999,].  
+
De import van oesters bracht het wier van Japan naar West-Canada, waar het Japans bessenwier voor het eerst in 1944 opgemerkt werd. Men vermoedt nu dat het wier op dezelfde manier vanuit West-Canada in Frankrijk geïntroduceerd werd. Vanuit Frankrijk verspreidde het wier zich waarschijnlijk op natuurlijke wijze verder doorheen Europa <ref name="gollash"> </ref> [13, Gollash 1999,] <ref name="13a"> </ref>.  
  
−
Natuurlijke verspreiding gebeurt voornamelijk via fertiele zijtakken. Deze kunnen zich losrukken, zich via de zeestroming verspreiden en vervolgens in nieuwe gebieden voor nakomelingen zorgen. Zelfs het hele wier kan - samen met het substraat waaraan het is vastgehecht - beginnen drijven en zo in nieuwe gebieden terechtkomen. Hoewel het wier - eens losgerukt - zich niet op een nieuwe plek kan vestigen, kan het zich wel nog voortplanten. (Gollash 1999, factsheet on Sargassum muticum 2005).  
+
Natuurlijke verspreiding gebeurt voornamelijk via fertiele zijtakken. Deze kunnen zich losrukken, zich via de zeestroming verspreiden en vervolgens in nieuwe gebieden voor nakomelingen zorgen. Zelfs het hele wier kan - samen met het substraat waaraan het is vastgehecht - beginnen drijven en zo in nieuwe gebieden terechtkomen. Hoewel het wier - eens losgerukt - zich niet op een nieuwe plek kan vestigen, kan het zich wel nog voortplanten <ref name="gollash"> </ref><ref name="fact">Factsheet on Sargassum muticum 2005 [http://www.frammandearter.se/0/2english/pdf/Sargassum_muticum.pdf http://www.frammandearter.se/0/2english/pdf/Sargassum_muticum.pdf]  geraadpleegd op 4 07 2011</ref>. (Gollash 1999, factsheet on Sargassum muticum 2005).  
  
  

Revision as of 14:54, 19 August 2011

Category:Revision


Japans bessenwier
© Francisco Arenas

Het Japans bessenwier Sargassum muticum kwam oorspronkelijk enkel voor langs de kusten van Japan, Rusland, Korea en China. Dit bruinwier werd in Europa ingevoerd samen met de Japanse oesters (rechtsreeks uit Azië of met Japans bessenwier geïnfecteerde kweek uit Canada). Japans bessenwier spoelt al sinds de jaren zeventig regelmatig aan op de Belgische kust. De eerste op harde ondergronden vastzittende exemplaren werden ontdekt in 1999 in de haven van Zeebrugge. In gebieden waar het Japans bessenwier een succesvolle invasie kent (niet zo in België), verdringt het de oorspronkelijke soorten door zijn snelle groei. Anderzijds ondersteunen drijvende wierpaketten op zee een rijke gemeenschap van mariene organismen die het zeewier gebruiken als voedselbron, beschutting, foerageergebied of vasthechtingsoppervlak.


Foto door Francisco Arenas



Wetenschappelijke naam

Sargassum muticum (Yendo) Fensholt, 1955


Oorspronkelijke verspreiding

Japans bessenwier kwam oorspronkelijk enkel voor in het noordwesten van de Stille Oceaan langs de kusten van Japan, Rusland, Korea en China[1] [1].


Foto door Bruno Van Bogaert

Eerste waarneming in België

Losgeslagen en met de stroming meegevoerde pakketten Japans bessenwier spoelen sinds 1972-1973 aan op de Belgische kust[2] [2]. De eerste vondst van een hier ter plaatste groeiend exemplaar dateert van 18 juni 1999. Er werd toen in het Verbindingsdok in de haven van Zeebrugge op 3 meter diepte een vastzittend exemplaar ontdekt[3] [3].


Verspreiding in België

Aanspoelsels van Japans bessenwier komen vaak voor langs onze kustlijn[2] [2]. Van alle drijvende wierpakketten voor onze kust zijn immers de meeste toe te schrijven aan dit grote bruinwier[4] [4]. De soort werd in België voor het eerst vastgehecht waargenomen in Zeebrugge[3] [3], waar het zich in het hele havengebied stabiel verspreidde[5] [5]. In het jaar 2000 werden er exemplaren in de Spuikom in Oostende gevonden. Bizar genoeg bleken er in de Spuikom tussen 2002 en 2004 geen vastgehechte exemplaren meer voor te komen. Vanaf 2005 kwam het wier er dan weer wel voor[5] [5]. Vandaag worden groeiende exemplaren van het Japans bessenwier eveneens in De Panne, de Oostendse haven, De Haan en het Zwin waargenomen[6] (waarnemingen.be 4/07/2011).


Verspreiding in onze buurlanden

De eerste waarneming van Japans bessenwier in Europa vond plaats op 17 februari 1973. Het ging meteen om een dertigtal vastgehechte exemplaren in de lagunes rond Bembridge, op het eiland Wright (ten zuiden van Engeland) [7][8][9]. Het is echter zeker dat het Japans bessenwier al enkele jaren eerder in die regio aanwezig was, aangezien er sinds 1971 exemplaren langs de Engelse kust aanspoelden [9] (Critchley 1983).

In Frankrijk werden er pas voor het eerst in 1976 groeiende exemplaren van het wier waargenomen [10] [13]. Het Japans bessenwier verspreidde zich verder langs de Atlantische kusten, van Noorwegen tot Spanje en in de Middellandse Zee. Deze verspreiding gebeurde voornamelijk op natuurlijke wijze - met behulp van de heersende zeestromingen - maar werd waarschijnlijk ook geholpen door oestertransport [7] [10] Gollash (1999) [13].

De eerste aangespoelde wierfragmenten werden in Nederland op het eiland Texel in april-mei 1977 waargenomen [2][11] [2,10]. De eerste vastgehechte wieren werden in Nederland pas in 1980 aangetroffen. De soort was plots wijd verspreid en kwam zowel langs het eiland Texel, in het Grevelingenmeer, in het havenkanaal van Goes en in de Oosterschelde voor[12][13] [11,12]. Vandaag groeien er vooral in het Grevelingenmeer en in de Europoort in de Rotterdamse haven veel exemplaren [10] [13].



Wijze van introductie

De import van oesters bracht het wier van Japan naar West-Canada, waar het Japans bessenwier voor het eerst in 1944 opgemerkt werd. Men vermoedt nu dat het wier op dezelfde manier vanuit West-Canada in Frankrijk geïntroduceerd werd. Vanuit Frankrijk verspreidde het wier zich waarschijnlijk op natuurlijke wijze verder doorheen Europa [7] [13, Gollash 1999,] [10].

Natuurlijke verspreiding gebeurt voornamelijk via fertiele zijtakken. Deze kunnen zich losrukken, zich via de zeestroming verspreiden en vervolgens in nieuwe gebieden voor nakomelingen zorgen. Zelfs het hele wier kan - samen met het substraat waaraan het is vastgehecht - beginnen drijven en zo in nieuwe gebieden terechtkomen. Hoewel het wier - eens losgerukt - zich niet op een nieuwe plek kan vestigen, kan het zich wel nog voortplanten [7][14]. (Gollash 1999, factsheet on Sargassum muticum 2005).



Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien

TEKST


Factoren die de verspreiding beïnvloeden

TEKST


Effecten of potentiële effecten en maatregelen

TEKST


Specifieke kenmerken

TEKST


Weetjes

TITEL

TEKST


Geraadpleegde bronnen

  1. ↑ Wallentinus, I. (1999). Sargassum muticum (Yendo) Fensholt, Sargassaceae, Fucales, Phaeophyceae (Japweed, wire weed, strangle weed), in: Gollasch, S. et al. (Ed.) (1999). Exotics across the ocean. Case histories on introduced species: their general biology, distribution, range expansion and impact: prepared by Members of the European Union Concerted Action on testing monitoring systems for risk assessment of harmful introductions by ships to European waters (MAS-CT-97-0111). pp. 21-30. details
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 Coppejans, E.; Rappé, G.; Podoor, N.; Asperges, M. (1980). Sargassum muticum (Yendo) Fensholt ook langs de Belgische kust aangespoeld. Dumortiera 16: 7-13. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "2a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "2a" defined multiple times with different content
  3. ↑ 3.0 3.1 De Blauwe, H. (2000). Japans bessenwier Sargassum muticum gevestigd te Zeebrugge. De Strandvlo 20(1): 33-35. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "3a" defined multiple times with different content
  4. ↑ Vandendriessche, S. (2007). Floating seaweed as ephemeral neustonic habitat. PhD Thesis. Universiteit Gent, Faculteit Wetenschappen: Gent, Belgium. X, 145 pp. details
  5. ↑ 5.0 5.1 Kerckhof, F.; Haelters, J.; Gollasch, S. (2007). Alien species in the marine and brackish ecosystem: the situation in Belgian waters. Aquatic Invasions 2(3): 243-257. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "5a" defined multiple times with different content
  6. ↑ Waarnemingen afkomstig van Waarnemingen.be, een initiatief van Natuurpunt Studie vzw en de Stichting Natuurinformatie. Japans bessenwier - Sargassum muticum beschikbaar online Geraadpleegd op 4/07/2011
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 Gollasch, S.; Minchin, D.; Rosenthal, H.; Voigt, M. (Ed.) (1999). Exotics across the ocean. Case histories on introduced species: their general biology, distribution, range expansion and impact: prepared by Members of the European Union Concerted Action on testing monitoring systems for risk assessment of harmful introductions by ships to European waters (MAS-CT-97-0111). Department of Fishery Biology, Institute for Marine Science, University of Kiel, Germany: Germany. ISBN 3-89722-248-5. 73 pp. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "gollash" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "gollash" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "gollash" defined multiple times with different content
  8. ↑ Farnham, W.F.; Fletcher, R.L.; Irvine, L.M. (1973). Attached Sargassum found in Britain Nature (Lond.) 243: 231-232 details
  9. ↑ 9.0 9.1 Critchley, A.T.; Farnham, W.F.; Morrell, S.L. (1983). A chronology of new European sites of attachment for the invasive brown alga, Sargassum muticum, 1973–1981 J. Mar. Biol. Ass. U.K. 63(4): 799-811 details Cite error: Invalid <ref> tag; name "Critchley" defined multiple times with different content
  10. ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 Wolff, W.J. (2005). Non-indigenous marine and estuarine species in the Netherlands. Zool. Med. Leiden 79 (1): 1-116. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "13a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "13a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "13a" defined multiple times with different content
  11. ↑ Prud’homme van Reine, W.F. (1977). Japans bessenwier aan onze kust. Het Zeepaard 37(4): 58-63. details
  12. ↑ Prud’homme van Reine, W.F.; Nienhuis, P.H. (1982). Occurence of the brown alga Sargassum muticum (Yendo) Fensholt in The Netherlands. Bot. Mar. 25: 37-39. details
  13. ↑ Prud’homme van Reine, W.F. (1980). De invasie van het Japans bessenwier in Nederland. In: Vita Marina Zeebiologische Documentatie: zeebiologie, zeeaquariologie, malacologie. pp. 35-40. details
  14. ↑ Factsheet on Sargassum muticum 2005 http://www.frammandearter.se/0/2english/pdf/Sargassum_muticum.pdf geraadpleegd op 4 07 2011
Retrieved from "https://www.coastalwiki.org/w/index.php?title=Japans_bessenwier&oldid=37989"