Difference between revisions of "Zwemblaasworm"

From Coastal Wiki
Jump to: navigation, search
(→‎<span style="color:#00787A">Verspreiding in onze buurlanden</span>)
(→‎<span style="color:#00787A">Wijze van introductie</span>)
Line 63: Line 63:
 
===<span style="color:#00787A">Wijze van introductie</span>===
 
===<span style="color:#00787A">Wijze van introductie</span>===
  
−
TEKST
+
De zwemblaasworm werd in Europa geïntroduceerd via het transport van geïnfecteerde palingen  (Hoglund and Thomas 1992)<ref name=hoglund1992>Höglund, J.; Thomas, K. (1992). The black goby ''Gobius niger'' as a potential paratenic host for the parasitic nematode'' Anguillicola crassus'' in a thermal effluent of the Baltic Dis. Aquat. Org. 13: 175-180. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=135885 details]</ref> uit Oost-Azië, vermoedelijk Taiwan, rond 1980 (Koie 1991)<ref name=koie1991> </ref>. Deze palingen werden toen voor consumptie naar Europa gehaald (Hoglund and Tomas 1992)<ref name=hoglund1992> </ref>.  Paling voor consumptie, wordt immers meestal levend verhandeld. Het transportwater – mét larven – kan vervolgens  in de rivieren terechtkomen. De parasiet kon zich initieel verder verspreiding via ongecontroleerde palinguitzettingen, en verder via natuurlijke verspreidingsmechanismen (Persoonlijke mededeling Claude Belpaire 2011)<ref name=claude>Persoonlijke mededeling [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=person&persid=27 Claude Belpaire] 2011 </ref>.
−
 
+
De parasiet kon zich wonderbaarlijk snel aanpassen aan nieuwe tussengastheren en een nieuwe eindgastheer, onze Europese paling ''Anguilla anguilla''. Het was tenslotte de import van geïnfecteerde Europese palingen uit Nederland - om de palingstand van de Belgische rivieren aan te vullen - die de zwemblaasworm in de Belgische wateren bracht [10]<ref name=ten> </ref>.
 
<P>
 
<P>
 
<BR>
 
<BR>
 
<P>
 
<P>
 +
 
===<span style="color:#00787A">Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien</span>===
 
===<span style="color:#00787A">Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien</span>===
  

Revision as of 13:05, 28 September 2011

Category:Revision


Zwemblaasworm
De zwemblaasworm Anguillicoloides crassus leeft als parasiet in de zwemblaas van de Europese paling (Anguilla anguilla). Deze kleine rondworm (Nematoda) komt oorspronkelijk uit Zuidoost Azië. In de jaren ’80 kwam de zwemblaasworm in Europa terecht door het importeren van besmette palingen voor consumptie. De verdere verspreiding van de zwemblaasworm werd via uitzettingen van deze Japanse palingen in de hand gewerkt. De eerste Belgische waarnemingen dateren van 1985. Sindsdien is de parasiet zeer algemeen in zowel de wilde exemplaren, als in de palingkwekerijen. Geïnfecteerde palingen groeien minder goed en zijn algemeen minder fit. De zwemblaasworm wordt vermeld als een van de mogelijke oorzaken van de achteruitgang van de palingbestanden.


Foto: NAAM



Wetenschappelijke naam

Anguillicoloides crassus (Kuwahara, Niimi & Itagaki, 1974)


Oorspronkelijke verspreiding

De zwemblaasworm Anguillicoloides crassus is een rondworm die van nature enkel voorkomt in zuidoost Azië [1][1]. Deze worm werd pas zeer laat ontdekt [2][2]. Dit heeft te maken de geringe impact die de parasiet heeft op zijn natuurlijke gastheer de Japanse paling Anguilla japonica. Omdat er in Japan in het begin van de jaren 70 een gebrek aan juveniele Japanse palingen heerste, werd er de Europese paling Anguilla anguilla, voor kweek, ingevoerd (Koie 1991)[3]. Deze vertoonden plots allerhande ziektesymptomen wat leidde tot de ontdekking van de massale aanwezigheid van de zwemblaas worm in deze Europese palingen [2][2]. In 1974 werd de zwemblaasworm vervolgens beschreven als een rondworm die zich parasitair voedt met bloed uit de wand van de zwemblaas van de paling [2][2].


Foto: Bruno Van Bogaert

Eerste waarneming in België

In België werd de zwemblaasworm voor het eerst waargenomen na een staalname van palingen die op 13 november 1985 in de Belgische Grote en Kleine Nete uitgezet werden. Uit een staal van 32 palingen, werd er 1 aangetroffen die met de zwemblaasworm geïnfecteerd was. Omdat de palingen uit het Nederlandse Grevelingenmeer afkomstig waren, gaat het hier, strikt genomen, om een waarneming voor Nederland (Belpaire en De Charleroy 1985)[4]. Echter aangezien een paling uit de staalname geïnfecteerd was, mag men aannemen dat er tussen de uitgezette palingen eveneens geïnfecteerde exemplaren aanwezig waren [3][5].


Verspreiding in België

Na de eerste waarneming in 1985, kende de soort een razendsnelle verspreiding in België. In de zomer van 1986 bleek de parasiet reeds voor te komen in de meeste waterlopen rond Antwerpen en West-Vlaanderen [10][6]. In 1987 waren al 34 % van de palingen in Vlaamse meren en rivieren geïnfecteerd met één of meerdere volwassen zwemblaaswormen. Tien jaar later - in 1995 - lag dit cijfer op 62,5 %; 15 jaar later op 70 %. Beschouwt men ook de aanwezigheid van larven in de zwemblaas, dan is slechts 1 op 10 palingen niet besmet met deze parasiet [3][5].


Verspreiding in onze buurlanden

In het voorjaar van 1982 werd de zwemblaasworm voor het eerst waargenomen op het Europese vasteland, namelijk in Europese paling uit de Wezer-Eems rivier in het noorden van Duitsland (Neuman 1985)[7]. In ditzelfde jaar werden eveneens besmette palingen ontdekt in een kweekcultuur in Noord-Italië [4][8] De parasiet verspreidde zich daarna razendsnel over Europa. In 1985 werd de soort al waargenomen in zowel België, Nederland als Frankrijk [5,6][9][10]. In Nederland signaleerde men in 1985 de zwemblaasworm voor het eerst rond Rotterdam en Breda. Onderzoekers kwamen echter tot de vaststelling dat de soort toen al wijd verspreid over Nederland te vinden was [5][9]. Ook de verspreiding van de soort in Frankrijk ging snel na een eerste waarneming in het Fumemorte kanaal in de Camargue [7][11]. In 1987 werd de zwemblaasworm in het oosten van Groot-Brittannië teruggevonden. Hier werd ze geïntroduceerd door transport van besmette Europese palingen van op het continent [8][12]. Ondertussen komt de soort voor in meren en rivieren van Noorwegen tot en met Italië en Spanje, inclusief Ierland en Groot-Brittannië. Ook in Marokko en Turkije wordt de parasiet teruggevonden [14][13].


Wijze van introductie

De zwemblaasworm werd in Europa geïntroduceerd via het transport van geïnfecteerde palingen (Hoglund and Thomas 1992)[14] uit Oost-Azië, vermoedelijk Taiwan, rond 1980 (Koie 1991)[3]. Deze palingen werden toen voor consumptie naar Europa gehaald (Hoglund and Tomas 1992)[14]. Paling voor consumptie, wordt immers meestal levend verhandeld. Het transportwater – mét larven – kan vervolgens in de rivieren terechtkomen. De parasiet kon zich initieel verder verspreiding via ongecontroleerde palinguitzettingen, en verder via natuurlijke verspreidingsmechanismen (Persoonlijke mededeling Claude Belpaire 2011)[15]. De parasiet kon zich wonderbaarlijk snel aanpassen aan nieuwe tussengastheren en een nieuwe eindgastheer, onze Europese paling Anguilla anguilla. Het was tenslotte de import van geïnfecteerde Europese palingen uit Nederland - om de palingstand van de Belgische rivieren aan te vullen - die de zwemblaasworm in de Belgische wateren bracht [10][6].


Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien

TEKST


Factoren die de verspreiding beïnvloeden

TEKST


Effecten of potentiële effecten en maatregelen

TEKST


Specifieke kenmerken

TEKST


Weetjes

TITEL

TEKST


Geraadpleegde bronnen

  1. ↑ Didžiulis, V. (2006): NOBANIS – Invasive Alien Species Fact Sheet – Anguillicola crassus. – From: Online Database of the North European and Baltic Network on Invasive Alien Species – NOBANIS www.nobanis.org, Date of access 27/08/2008. details
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 Kuwahara, A.; Niimi, A.; Itagaki, H. (1974). Studies of a nematode parasitic in the air bladder of the eel: 1. Description of Anguillicola crassus n. sp. (Philometridae, Anguillicolidae). Jap. J. Parasit. 23(5): 275-279. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "two" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "two" defined multiple times with different content
  3. ↑ 3.0 3.1 Køie, M. (1991). Swimbladder nematodes (Anguillicola spp.) and gill monogeneans (Pseudodactylogyrus spp.) parasitic on the european eel (Anguilla anguilla ) J. Cons. - Cons. Int. Explor. Mer 47(3): 391-398. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "koie1991" defined multiple times with different content
  4. ↑ Belpaire, C.; De Charleroy, D. (Ed.) (1985). Onderzoek naar de gezondheidstoestand van vissen bestemd voor uitzetting. Laboratorium voor Ekologie en Faunabeheer: Leuven. 32 pp. details
  5. ↑ 5.0 5.1 Audenaert, V.; Huyse, T.; Goemans, G.; Belpaire, C.; Volckaert, F.A.M. (2003). Spatio-temporal dynamics of the parasitic nematode Anguillicola crassus in Flanders, Belgium. Dis. Aquat. Org. 56(3): 223-233. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "three" defined multiple times with different content
  6. ↑ 6.0 6.1 Belpaire, C.; de Charleroy, D.; Thomas, K.; Van Damme, P.; Ollevier, F. (1989). Effects of eel restocking on the distribution of the swimbladder nematode Anguillicola crassus in Flanders, Belgium. J. Appl. Ichthyol./Z. Angew. Ichthyol. 5(3): 151-153. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "ten" defined multiple times with different content
  7. ↑ Neumann, W. (1985). Schwimmblasenparasit Anguillicola bei Aalen Fisch. Teichwirt 11: 322 . details>
  8. ↑ Peters, G.; Hartmann, F. (1986). Anguillicola, a parasitic nematode of the swim bladder spreading among eel populations in Europe. Dis. Aquat. Org. 1: 229-230. details
  9. ↑ 9.0 9.1 van Banning, P.; Heermans, W.; van Willigen, J.A. (1985). Anguillicola crassa, een nieuwe aalparasiet in de Nederlandse wateren. Visserij 38(6-7): 237-240. ^details Cite error: Invalid <ref> tag; name "five" defined multiple times with different content
  10. ↑ Dupont F., Petter A.J. (1988). Anguillicola, une épizootie plurispécifique en Europe: apparition de Anguillicola crassa (Nematoda, Anguillicolidae) chez l’anguille européenne Anguilla anguilla en Camargue, Sud de la France. Bulletin Français de la Pêche et de la Pisciculture 308:38-41. details
  11. ↑ Lefebvre, F.S.; Crivelli, A.J. (2004). Anguillicolosis: dynamics of the infection over two decades. Dis. Aquat. Org. 62(3): 227-232. details
  12. ↑ Kennedy, C.R.; Fitch, D.J. (1990). Colonization, larval survival and epidemiology of the nematode Anguillicola crassus, parasitic in the eel in Britain. J. Fish Biol. 36: 117-131. details
  13. ↑ DAISIE (Delivering Alien Invasive Species Inventories for Europe); Drake, J.A. (2009). Handbook of alien species in Europe. Invading Nature - Springer Series in Invasion Ecology, 3. Springer: Dordrecht . ISBN 978-1-4020-8279-5. xxviii, 399 pp . details
  14. ↑ 14.0 14.1 Höglund, J.; Thomas, K. (1992). The black goby Gobius niger as a potential paratenic host for the parasitic nematode Anguillicola crassus in a thermal effluent of the Baltic Dis. Aquat. Org. 13: 175-180. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "hoglund1992" defined multiple times with different content
  15. ↑ Persoonlijke mededeling Claude Belpaire 2011
Retrieved from "https://www.coastalwiki.org/w/index.php?title=Zwemblaasworm&oldid=39480"