Oesterpark Musin

Oesterpark "Musin" (1846-1875)

Voorloper van Oesterpark "Jean"

Op 31 augustus 1832 verleende het Ministerie van Oorlog François-Constant Musin de toestemming om te starten met de oesterkweek in de voorgrachten van het kroonwerk, ten oosten van de Oostendse havengeul. Vermoedelijk ging het hier echter om de constructie van een ‘vlottend oesterpark’, waarbij reservoirs bevestigd werden een de boot en de oesters gedurende enkele dagen blootgesteld werden aan de stromingen van de zee. De gevette en gezuiverde oesters werden vervolgens in waterbekkens gedeponeerd en vonden op die manier snel de weg naar de consument. Dergelijke vlottende parken vergden een minder grote investering dan parken die uitgegraven werden in het land, maar konden helaas niet rekenen op dezelfde voordelen als de vaste oesterparken. Waar de invoertol op oesters de kwekers op het land 1 frank per 100 kg kostte, steeg deze prijs voor de eigenaars van de oesterboten tot 12 à 16 frank per 100 kg. Op 28 maart 1845 richtte François-Constant Musin samen met ene J. Stranack, een andere uitbater van een vlottend park, een brief aan de Kamer van Volksvertegenwoordigers om deze gang van zaken aan te klagen. Musin en co konden de Kamer echter niet overtuigen en de oesterboten zouden dan ook algauw verdwijnen uit het Oostendse stadsbeeld. Musin verkocht op 6 augustus 1846 zijn vier schepen ‘voortkomende van het voordezen bestaan hebbende flottende oesterpark in Oostende.'

Op 5 juni 1846 kreeg Musin vanwege de Belgische Staat een concessie op een terrein van 3822 m² aan de westzijde van de havengeul, op de plaats van de huidige Visserskaai. Op deze grond graafde hij een oesterput uit en bouwde hij tevens een werkhuis en een eenvoudig houten woonhuis met plat dak, waarvan het gelijkvloers deels dienst deed als restaurant. Het geld om deze werken te laten uitvoeren moest hij lenen: de weduwe J. Duclos-Assandri en de Oostendse brouwer Gabriël Jean sponsorden elk 10.000 frank. In 1848 gingen de deuren van dit etablissement open voor bezoekers. Het “Pavillon Musin” zou algauw bekendheid vergaren omwille van zijn uitstekende bier- en wijnkelder, de heerlijke verse visgerechten en natuurlijk de verse oesters. Deze laatste voerde Musin in vanuit Engeland, o.a. vanuit Queensbank.

Na het overlijden van François-Constant Musin op 3 augustus 1849 bleek echter dat de bloeinde oesterzaak zwaar belast was. De teller van de nog te betalen rekeningen stond op 13.075 frank, terwijl de hypotheek op de gebouwen 20.000 frank bedroeg. Musins beide dochters verwierpen de erfenis dan ook, de drie zonen François, August en Eugène aanvaardden ze onder voorbehoud. Dit betekende dat zij niet verantwoordelijk waren voor de schulden die overbleven na de verkoop van alle geërfde bezittingen. Op 5 augustus 1850 werden de oesterput en de aangrenzende gebouwen voor openbare verkoop aangeboden door notaris Liebaert. De startprijs was 15.000 frank. Na herhaaldelijke verhogingen van dit bedrag was het uiteindelijk François Musin die in naam van de 3 broers de familiezaak terug aankocht. Ze telden hiervoor de som van 43.000 frank neer. Op 11 mei 1853 verkocht François Musin, kunstschilder van beroep, zijn aandelen in de zaak aan broer August. Op 24 augustus 1857 deed ook Eugène Musin, kandidaat-notaris, voor 15.000 frank afstand van zijn aandeel in de oesterput ten voordele van de reeds eerder genoemde Gabriël Jean. August Musin en Jean bezaten vanaf dan elk de helft van de oesterput.

Ondanks alle erfenis- en verkoopsperikelen slaagde August Musin, de effectieve uitbater van het oesterpark, erin om de goede reputatie en faam van het bedrijf te handhaven. Het “Pavillon Musin” werd meer dan eens aangeprezen als de plaats bij uitstek om te genieten van de frisse zeelucht en te dineren in een charmante en sfeervolle maritieme omgeving. Na de dood van August Musin op 21 september 1873 bleek de glorietijd van het “Pavillon” echter voorbij. De uitbating viel tijdelijk stil, waardoor de oesterput verslibde en het restaurant bouwvallig raakte. De Luikse notaris Louis Delbouille, die een belangrijke rol speelde in de ontwikkeling van het toeristische Oostende, wilde de gronden inpalmen voor de bouw van een groots hydrotherapeutisch complex. Dit voorstel werd echter afgewezen door de Belgische Staat. Op 4 augustus 1875 verkocht de weduwe van August Musin uiteindelijk haar helft van de oesterput voor 12.000 frank aan Eduard Jean, waardoor het gehele complex volledig in handen kwam van deze familie. Vanaf dan werd gesproken van Oesterpark "Jean".

Meer weten

• De Vent, G. (1991). Zee en duinen: kusttoerisme in de 19-de eeuw. Marc Van de Wiele: Brugge. ISBN 90-6966-084-9. 248 pp.
• Farasyn, D. (2001). Historiek van de eerste gebouwen langs de Oostendse zeedijk 1830-1878. Tweede uitgave. Oostendse Heem- en Geschiedkundige Kring "De Plate": Oostende. 88 pp.
• Gevaert, F., De metamorfose van de haven van Oostende, in: De Plate, 2006.
• Halewyck, R.; Hostyn, N. (1978). Oostends oesterboek: historiek van de Oostendse oesterteelt vanaf de 18e eeuw tot op heden. Oostendse Heem- en Geschiedkundige Kring "De Plate": Oostende. 68, 34 pl. pp.
• Hostyn, N. (1989). De oesterputten in Oostende in de 19de eeuw (II), Het Visserijblad 1989(03/03/89): 34-35.
• Van Beneden, P.-J.; Van Iseghem, J. (1866). Rapport sur les parcs aux huîtres, à Ostende, in: (1866). Rapport de la Commission chargée de faire une enquête sur la situation de la pêche maritime en Belgique. pp. 61-64.
• Van Caillie, A. (1987). Oud Oostende in beeld 3. Published by the author(s): Oostende.
• Vandeput, H. (1932). Ostende et le littoral belge: Ostende - Ostende-Extension (Mariakerke) - Westende-Bains - Nieuport-Ville - Nieuport-Bains - Oostduinkerke - La Panne - Zeebrugge - Blankenberghe - Heyst-sur-Mer - Duinbergen - Knocke - Le Zoute - Albert-Plage. La Revue belge d'Importation et d'Exportation. Boitsfort: Bruxelles. 306 pp.
• Verhaeghe, J. (1999). De Oostendse kunstschilders François Musin (1820-1888) en August Musin (1852-1923), een familiekroniek. Oostendse Historische Publicaties, 4. Stadsbestuur Oostende: Oostende. 147 pp.
• La Flandre Maritime, 08 juli 1850.
• La Flandre Maritime, 29 augustus 1855.
• L’Echo d’Ostende, 15 oktober 1876.
• L’Echo d’Ostende, 5 november 1876.
• Feuille d’Ostende, 5 augustus 1880.
• Feuille d’Ostende, 22 februari 1885.
• Handschriftencollectie UGent - Documenten Betreffende Oostende: Lauwers, J.B., Jugements prononcés par le tribunal de commerce d'Ostende, Gent, 1861.
• Stadsarchief Oostende, Briefwisseling concessie oesterputten Jean Gabriel.
• Stadsarchief Oostende, Briefwisseling en plannen diverse concessies oesterputten (archiefbestanddeel van 1856 tot 1939).
• Stadsarchief Oostende, Plannen concessie oesterputten Musin (archiefbestanddeel van 1854).
• Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 13 december 1844.
• Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 21 februari 1845.
• Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 22 februari 1845.
• Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 8 april 1845.
• Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 23 november 1864.